سعادت از جاده خوشبيني مي گذرد
نويسنده:اعظم طیرانی
منبع:روزنامه قدس
در شرايط امروزي، مهمترين مسأله در زندگي هر فرد، طرز تفكر و نوع نگاه وي به مسايل و رويدادهاست.به گفته روانشناسان اگر بتوانيم بفهميم كه ديگران به چه مي انديشند، در درك ما از شخصيت آنها بسيار مفيد خواهد بود.مطالعات علمي نشان داده است، انسانهاي خوش بين و منظم كه داراي ثبات اجتماعي هستند، خيلي كمتر از افراد تنها، بدبين، مردد و بدون برنامه ريزي قاطع در معرض بيماريهاي روحي و رواني و حتي ناراحتي هاي قلبي- عروقي يا گوارشي قرار مي گيرند. در صورتي كه خوشبيني اگر در حد متعادل و منطقي باشد، آسودگي خاطر و طول عمر را به همراه دارد.
از آنجا كه شخصيت انسانها از بدو تولد و در مرحله كودكي شكل مي گيرد، كودكاني كه در اين دوران نظم شخصي، ارزش قايل شدن براي خود و ديگران، رعايت حقوق انساني، توانايي توكل كردن، تلاش و پشتكار براي رسيدن به آرزوها و اهداف را مي آموزند و در يك كلام با وجدان آگاه رشد مي كنند، نسبت به ديگران در زندگي موفق تر هستند.آنان ترجيح مي دهند هميشه نيمه پر ليوان را ببينند، ضمن اين كه افرادي واقع نگرند. پس كسي كه واقعيت را با روشي عيني تجزيه و تحليل كند، به طور حتم نيمي از افكار منفي او در پرتو آگاهي از بين مي رود.البته خوشبيني بيش از حد و يا پيروي از وجدان به طور افراطي نيز بي فايده است و عواقب ناخوشايندي دارد. چون در برخي موارد خوشبين بودن كوركورانه هم موجب دردسر مي شود و فرد را به انساني بي منطق و خيالباف تبديل مي كند. در عين حال افكار منفي به هيچ وجه قابل توجيه نيست، اما تنها توصيه ما اين است كه به جاي نگرش منفي نسبت به مسايل زندگي، خود را به نگرش مثبت عادت دهيد و بدانيد بين دقت و بدبيني تفاوت بسيار است. توجه و دقت يعني اينكه مسايل را دقيقاً تشخيص دهيم، قدم به قدم و آرام و پيوسته پيش برويم تا به مقصد نهايي برسيم در صورتي كه بدبين بودن نسبت به مسايل به معناي حذر كردن و پرسه زدن در دنياي شك و ترديد است، چون آنچه در زندگي پيش مي آيد تا حدود زيادي به ذهنيت انسان بستگي دارد، يعني انسانها همان گونه كه مي انديشند، زندگي و پيامدهاي آن را دنبال مي كنند.

راههاي عملي مثبت انديشي

ابتدا كافي است از بيرون به عنوان يك نظاره گر به افكار خود نگاه كرده، تصور كنيد اگر شخص ديگري اين گونه مي انديشيد، شما به عنوان فرد ثاني چه احساسي نسبت به او داشتيد؟
شايد در ابتدا خوب قضاوت نكنيد، يعني درصدد توجيه افكار و رفتارتان برآييد! در اين مرحله چنين رفتاري معمول است. چون اين نشان مي دهد، شما در هر صورت متوجه منفي بودن رفتار و يا افكارتان شده ايد و هدف ما همين است و به طور حتم پس از مدتي كوتاه متوجه خواهيد شد برخي از آنها كاملاً اشتباه بوده، آنگاه مي توانيد افكار مثبتي را جايگزين باورهاي منفي كرده و روي آنها بيشتر تمركز كنيد.بدين ترتيب بهتر است دفتري خصوصي براي گزارش روزانه تهيه و افكارتان را همراه با وقايع و اتفاقهاي روزانه به طور مختصر در آن بنويسيد، تا متوجه شويد افكار و رفتارتان مثبت و متناسب، و يا گيج كننده و منفي بوده است.سپس مي توانيد بررسي كنيد كدام يك از آنها منفي بوده اند، ضمن اين كه اين امكان را پيدا مي كنيد كه تشخيص دهيد آيا بين افكار و گفتارتان تفاوت وجود دارد يا خير؟ در اين صورت بهتر مي توانيد با درايت رفتار كنيد و علاوه بر كنترل افكار و رفتارتان بر زمان نيز مديريت نماييد.چون به طور ناخودآگاه كم وكيف اعمال، افكار و رفتارتان را نيز بررسي مي كنيد. پس به نحو شايسته تري قادر به برنامه ريزي و زمانبندي مي شويد.

نكته اول

بعضي وقتها شما با خودتان فكر مي كنيد، البته ممكن است هيچ گاه اين افكار را عملي و يا با كسي مطرح نكنيد. در اين گونه مواقع نيز ببينيد، چه بخشي از آنها منفي و مخرب است و مهمتر آن كه چقدر به آنها عمل مي كنيد و از پيامد آن چه احساسي داريد؟
در نتيجه با اين برنامه مي توانيد روشي مؤثر براي ارتقاي عملكرد خود در تفكر و صحبتهايتان پيدا كنيد.يادتان باشد كه دفتر گزارش يا همان دفترچه يادداشت براي شروع كار است تا بتوانيد با افكار منفي خود آشنا شويد. پس بهتر است همان موقعي كه چنين افكاري به ذهنتان خطور مي كند آنها را بررسي كنيد و براي تجزيه و تحليل به زماني ديگر موكول نكنيد. يعني در اولين فرصت ممكن آنها را در دفترچه يادداشت روزانه خود وارد كنيد و به بررسي آنها بپردازيد. بدين وسيله قادر خواهيد بود به شيوه اي منطقي و واقع نگر درباره آنها بينديشيد و در صورت لازم افكاري مثبت و مناسب را جايگزينشان كنيد.

نكته دوم

هر چه فاصله بين شناسايي افكار منفي و جايگزين كردن افكار مثبت و منطقي براي آنها كمتر باشد، تأثير تفكرات مثبت و واقع نگرانه بيشتر خواهد بود. به عبارتي ديگر نبود تحليل و بررسي به موقع در مورد افكار منفي به ماندگاري آن در ذهن و به دنبال آن كاهش تفكر مثبت منجر مي شود.

كلام آخر

به طور حتم موفقيت و خوشبختي ما طي زندگي به تشخيص درست اهدافمان و دنبال كردن آنها به طور قاطع بستگي دارد. اين دو مهم نيز وابسته به طرز تفكر و نوع نگرش و همچنين اراده ماست. از همين رو، كيفيت افكار و رفتارهايمان كيفيت نتايجي كه به دست مي آوريم را تضمين مي كند.
«آلفرد آدلر» روانشناس مشهور نيز در اين باره مي گويد: «ذهن انسان تا زماني كه قادر به انديشيدن است، مي تواند از بهشت، جهنم و از جهنم، بهشت بسازد. بنابراين، نظر ما در مورد آنچه پيش مي آيد، كاملاً به خودمان بستگي دارد و هيچ چيز مؤثرتر از افكار ما در توليد شادماني، خيرانديشي يا يأس و نااميدي نيست. پس بكوشيم با توكل به خدا و واقع نگري در ذهنمان تفكري را بپرورانيم كه براي خود و ديگران خيرانديشي، آرامش و سعادت را رقم مي زند.